Giá trị dinh dưỡng của củ đậu

Củ đậu hay còn gọi là củ sắn nước có vị ngọt nhẹ và thanh mát. Củ đậu có thể ăn sống hoặc chế biến thành nhiều món ăn khác. Củ đậu có tác dụng giải nhiệt, chứa 80-90% là nước, 4,51% đường glucoza, 2,4% tinh bột và nhiều chất dinh dưỡng, vitamin và muối khoáng khác như: sắt, canxi, phốt pho, vitamin C cần thiết cho cơ thể.

Giống củ đậu có chiều cao từ 4 -5 m nếu có giàn leo, lá dạng kép gồm 3 hình tam giác rộng và mỏng với hoa màu tím nhạt, hoa của củ đậu khá lớn, mọc thành dạng chùm dài ở nách lá và nở vào tháng 4, tháng 5. Quả của cây củ đậu có ít lông,  dài khoảng 12 cm, được chia vách ngăn làm nhiều rãnh ngang, một quả thường chứa từ 4 tới 9 hạt. Củ của cây ăn được và do rễ phình to mà thành, vỏ củ màu vàng và mỏng dễ tước ra như xơ.

Củ đậu cho thu hoạch sau khi trồng 4 – 6 tháng, có thể kiểm tra đã thu hoạch được chưa bằng cách bóc thử vỏ, rồi xoa nhẹ ngón tay vào phần thịt củ nếu không có nhớt là được. Nếu để củ quá 7 tháng củ sẽ mất ngon, xốp, mất chất dinh dưỡng và vị ngọt.

Công dụng của củ đậu với sức khỏe

Với giá trị dinh dưỡng trên, tác dụng của củ đậu được các nhà nghiên cứu chỉ ra rất nhiều. Người sử dụng biết cách chế biến và có chế độ ăn lành mạnh sẽ có được sức khỏe tốt, nhất là với phụ nữ.

Hỗ trợ hệ miễn dịch và tim mạch

Củ đậu giàu vitamin C giúp tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch. Thành phần chất chống oxy hóa và kháng viêm cao trong củ đậu cũng có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh hen suyễn và khó thở.

Nhiều nghiên cứu cho thấy những người ăn nhiều chất xơ có thể giảm nguy cơ cholesterol cao. Củ đậu rất giàu chất xơ và vitamin C nên giúp làm giảm cholesterol trong máu. Bên cạnh đó, nồng độ natri thấp cũng góp phần hỗ trợ sức khỏe tim mạch.

Tốt cho hệ tiêu hóa

Củ đậu có vị ngọt, tính mát, có công dụng thanh nhiệt, sinh tân, chỉ khát, giải độc nhất là giải độc rượu, trị chứng trường phong hạ huyết (đi ngoài ra máu), tác dụng nhuận tràng do nhiều chất xơ nên tốt cho tiêu hóa, giúp cho dạ dầy co bóp tốt, lợi cho đại tiện

Giảm cân và đẹp da

Trong 100 g củ đậu có 92gam nước, 1gam protit, 6gam glucit, 0.7gam xenluloza, 0.3gam tro, 2,4gam tinh bột, và không chứa các chất béo. Đây là thực phẩm vô cùng lý tưởng đối với phụ nữ muốn giảm cân.

Cây củ đậu từ xa xưa được biết đến với công dụng làm đẹp da nhờ một số vi chất có trong củ đậu có tác dụng làm trắng và sáng da. Chính vì vậy củ đậu thường được sử dụng trong chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp, ví dụ như được xay nhuyễn hoặc xắt lát làm mặt nạ, tẩy tế bào chết hoặc thay thế làm kem dưỡng ẩm.

Các thành phần có chứa trong củ đậu là đường, tinh bột, phốt pho và canxi rất tốt cho cơ thể. Nhờ đó, củ đậu  được coi là có vai trò rất lớn đối với sức khỏe và vẻ đẹp của cơ thể chúng ta. Dưới đây là một số lợi ích của cây củ đậu mà bạn nên tiêu thụ hàng ngày.

Hàm lượng nước trong củ đậu khá nhiều có thể làm cho làn da của bạn luôn tươi mới và có khả năng loại bỏ các vết thâm đen, tàn nhang trên khuôn mặt. Củ đậu cũng được sử dụng như một mặt nạ dưỡng ẩm và tẩy các tế bào chết. Hãy đắp mặt nạ củ đậu khoảng 15 phút và rửa mặt với nước, một thời gian sau bạn sẽ thấy hiệu quả rõ rệt.

Kháng khuẩn tốt

Ngoài ra, củ đậu chứa vitamin B6 – vitamin hỗ trợ não bộ khỏe mạnh, và giúp cơ thể phá vỡ liên kết protein thành năng lượng sử dụng được. B-6 cũng hỗ trợ chức năng thần kinh, giúp hình thành các tế bào máu đỏ, và giúp tổng hợp các kháng thể chống lại virus, vi khuẩn bên ngoài và bên trong cơ thể.

Tốt cho mẹ bầu, chống táo bón

Củ đậu đặc biết tốt cho mẹ bầu, đây là giai đoạn phụ nữ dễ bị táo bón, trĩ.

Trong giai đoạn mang thai bệnh trĩ là nỗi ám ảnh của mẹ bầu để phòng tránh căn bệnh này mẹ bầu nên thường xuyên ăn củ đậu sẽ giúp hệ tiêu hóa ổn định vì trong củ đậu giàu chất xơ, có vị ngọt, tính mát, có công dụng thanh nhiệt.

Inulin trong cây củ đậu có các tính chất như chất xơ. Các đặc tính này ảnh hưởng đến chức năng của ruột và cải thiện các chỉ số đường huyết. Là một chất xơ, inulin làm tăng khối lượng phân và tăng tần suất đi vệ sinh, đặc biệt là ở những bệnh nhân bị táo bón. Ăn củ đậu khi mang thai là cách giúp hạn chế vấn đề táo bón mà nhiều bà bầu không biết tới.

Giúp xương và răng khỏe mạnh

Một trong những lợi ích của cây củ đậu là làm cho xương và răng khỏe mạnh. Hàm lượng phốt pho và kali giúp duy trì sự phát triển của xương và răng. Nhu cầu canxi và phốt pho của cơ thể chúng ta có thể được đáp ứng bằng cách ăn củ đậu hàng ngày để xương và răng phát triển bình thường.

Giảm các ảnh hưởng của thời kỳ mãn kinh

Để làm giảm các tác động của thời kỳ mãn kinh cần kích thích tố nữ như phytoestrogen. Chất này có trong củ đậu sẽ giúp cơ thể bạn vượt qua thời kỳ mãn kinh yên ả hơn. Ăn củ đậu hàng ngày với hàm lượng phytoestrogen trong đó còn làm cho làn da của bạn khỏe mạnh và tươi sáng.

Giảm tăng tiết axit dạ dày

Củ đậu có tính chất như là một chất kiềm làm mát hoặc giúp axit dạ dày thẩm thấu nhanh chóng. Axit dạ dày cao sẽ gây ra các vết loét, vì vậy ăn củ đậu sẽ giúp dạ dày của bạn tốt hơn.

Điều hòa đường huyết

Không phải ai cũng biết tác dụng của củ đậu với người bị tiểu đường.

Củ đậu có chỉ số đường huyết thấp và nhiều chất xơ. Điều này có nghĩa là củ đậu thuộc chế độ ăn lành mạnh có thể giúp ngăn ngừa sự tăng đột biến của lượng đường trong máu, điều này trở thành một lựa chọn tốt cho những người mắc bệnh tiểu đường.

Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy, những con chuột ăn chiết xuất từ củ đậu có mức đường huyết thấp hơn sau khi ăn một bữa ăn so với chuột chỉ được ăn chế độ kiểm soát. Tuy nhiên, cần nghiên cứu thêm để xác nhận hiệu ứng này ở người.

Như vậy, củ đậu phù hợp với người tiểu đường hoặc những người có chế độ ăn ít đường.

Ăn củ đậu có bị mất sữa không?

Củ đậu khá tốt cho phụ nữ mang bầu, vậy với phụ nữ sau sinh có nên sử dụng không, có làm ảnh hưởng đến sữa mẹ không? Để sử dụng củ đậu cho phụ nữ nuôi con bú, phụ nữ sau sinh dùng để giảm cân nên kết hợp củ đậu khi chế biến món ăn.

Để có thể giảm cân an toàn cũng như chế biến củ đậu đúng cách, cho bữa ăn ngon và không ảnh hưởng đến chất lượng sữa, khi chế biến tùy theo nhu cầu dinh dưỡng mà kết hợp củ đậu với các loại rau, gia vị, thịt, cá hay các loại nước sốt... Khi cần lượng sữa dồi dào cho bé, mẹ có thể tăng lượng thịt, tôm... để chế biến cùng.

Những món ngon từ củ đậu phổ biến có thể kể đến như: salad củ đậu, nộm củ đậu, củ đậu xào tôm, củ đậu cuộn tôm thịt, củ đậu kho ruốc, củ đậu kho thịt, củ đậu chiên, củ đậu xào tỏi... Nếu có điều kiện, có thể xào chung với thịt bò, thịt lợn nạc để tăng hương vị.

Tinh tế hơn thì dùng bánh tráng cuốn củ đậu kết hợp tôm,  thịt bò hoặc cá chiên với rau, gia vị, chấm nước mắm chua ngọt. Đặc biệt, món nem rán có củ đậu sẽ vừa giòn vừa ngọt, ngon hơn hẳn so với thông thường không có củ đậu.

Ngoài ra, bạn có thể kết hợp củ đậu với cá hồi xông khói làm thành món salad không chất béo, giàu chất xơ, tốt cho người mỡ máu, cao huyết áp. Củ đậu nấu canh sườn cùng cà rốt, nấm hương cũng là món ngon rất tốt cho sức khỏe, vừa cải thiện hệ xương khớp, vừa thanh mát, giàu dinh dưỡng... Đây sẽ là những món ăn giúp giảm cân lành mạnh và làm giàu chế độ ăn uống hàng ngày cho các gia đình.

Sau khi sinh, phụ nữ nên ăn củ đậu để có thể cải thiện vóc dáng , giảm cân an toàn. Sau sinh nên ăn củ đậu không những tốt cho mẹ mà còn tăng cường phát triển hệ miễn dịch cho bé.

Lưu ý khi ăn củ đậu

Ít ai biết rằng tác dụng của củ đậu là nhuận tràng, tốt cho tiêu hóa, giúp dạ dày co bóp tốt hơn, trị chứng đi ngoài ra máu, giúp giải độc rượu, giảm cân hiệu quả… Tuy nhiên, mỗi ngày nên ăn bao nhiêu củ đậu, nếu sử dụng không hợp lý có thể không đem lại bất cứ lợi ích gì cho cơ thể mà còn có tác dụng ngược lại.

Nhiều người biết được tác dụng giảm cân của củ đậu nên ăn không có điểm dừng. Nhiều bạn còn có quan niệm rằng, ăn càng nhiều thì càng không bị đói, tránh phải nạp nhiều thức ăn vào cơ thể nhưng đó là điều hoàn toàn sai lầm.

Bởi vì trong củ đậu chứa nhiều nước, khi ăn củ đậu quá nhiều, tới mức no căng thì dạ dày sẽ ngày một dãn ra. Khi dạ dày giãn ra thì dịch dạ dày sẽ tiết nhiều hơn, điều này sẽ làm cho ý định giảm cân khó thực hiện được.

Củ đậu nhiều chất xơ và giàu vitamin, nên nhiều người nghĩ có thể ăn cả ngày, thay thế cho các thực phẩm giàu chất béo và năng lượng khác.

Tuy nhiên, củ đậu không thể cung cấp hết những dưỡng chất cần thiết. Chính vì thế, việc chỉ ăn củ đậu trong ngày sẽ làm cho cơ thể chúng ta thiếu chất dinh dưỡng, gây nên tình trạng uể oải, mệt mỏi và không thể làm việc được, đôi khi ăn quá nhiều sẽ không tốt cho những người bị đau dạ dày và làm cho cơ thể suy yếu

Canh củ đậu - thực phẩm bổ dưỡng cho phụ nữ nuôi con bú - Ảnh minh họa: Internet

Tuy nhiên, lá và hạt của cây củ đậu lại rất độc. Phần hạt của cây củ đậu có chứa thành phần độc Rotenon không ăn được, dùng để sản xuất thuốc trừ sâu và chữa bệnh ngoài da (ghẻ, lở). Nếu ăn phải hạt của cây củ đậu bệnh nhân sẽ có biểu hiện ngộ độc từ phút thứ 5- 40.

Triệu chứng có thể tiến triển nhanh và nặng có thể tử vong trong thời gian từ 2-5 giờ. Nếu được kiểm soát tốt, triệu chứng nặng nề nhất có thể hết sau 4 -7 giờ. Vì vậy, khi mua cả chùm củ đậu tươi về chế biến, tuyệt đối cắt bỏ dây lá.