Bông cải xanh là đại diện nổi bật nhất của họ Cải. Loài thực vật này có xuất xứ từ vùng Địa Trung Hải, sau đó du nhập đến nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Cây súp lơ xanh có thân nhỏ, mọc thẳng đứng và chiều cao ở giai đoạn trưởng thành khoảng 30cm. Kích thước lá khá bé, màu xanh bạc tương tự lá bắp cải nhưng đường viền uốn lượn mạnh hơn, gân nổi rõ trên bề mặt. Trên đỉnh ngọn có khóm hoa cỡ lớn, chia làm nhiều thùy, bề mặt đầy đặn và bao phủ bên ngoài là màu xanh lục đậm. Đây chính là phần được sử dụng nhiều nhất để làm thức ăn cho con người.
Như đã nhắc qua ở trên, súp lơ xanh có thể được chế biến theo nhiều cách. Trong đó hấp là phương thức làm chín giữ lại nhiều dưỡng chất nhất. Ngoài ra, loại rau này còn có thể ăn sống khi chế biến salad. Mùi vị đặc trưng của cải bông xanh là ngọt dịu xen lẫn chút đắng rất nhẹ và phù hợp với khẩu vị của nhiều người.
Công dụng của bông cải xanh
Giảm viêm trong cơ thể
Các hợp chất sinh học trong bông cải xanh, đặc biệt là kaempferol, đã được chứng minh có tác dụng giảm viêm.
Một nghiên cứu ở người hút thuốc cho thấy, bổ sung bông cải xanh trong khẩu phần giúp giảm dấu hiệu viêm. Dù cần thêm bằng chứng, kết quả này cho thấy tiềm năng của bông cải xanh trong hỗ trợ giảm viêm mạn tính.
Hỗ trợ phòng ngừa ung thư
Nhờ chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa và chống viêm, bông cải xanh được xem là thực phẩm giúp giảm nguy cơ một số loại ung thư như ung thư vú, tuyến tiền liệt, dạ dày, thận và bàng quang.
Các nghiên cứu bước đầu rất khả quan, dù cần thêm bằng chứng lâm sàng để khẳng định rõ hơn tác dụng này.
Kiểm soát đường huyết
Ở người mắc đái tháo đường type 2, bông cải xanh có thể giúp cải thiện tình trạng đề kháng insulin.
Các thí nghiệm trên động vật cho thấy, chiết xuất từ bông cải xanh làm giảm đường huyết và bảo vệ tế bào tuyến tụy. Lượng chất xơ cao trong rau này cũng hỗ trợ ổn định đường máu sau bữa ăn.
Tốt cho tim mạch
Bông cải xanh giúp cải thiện các chỉ số mỡ máu: giảm triglycerid và cholesterol “xấu” (LDL), đồng thời tăng cholesterol “tốt” (HDL).
Một số nghiên cứu trên động vật còn ghi nhận, sulforaphane có thể giảm tổn thương mô tim sau nhồi máu cơ tim.
Những đối tượng không nên ăn bông cải xanh
Phụ nữ mang thai không nên ăn nhiều bông cải xanh
Ăn cái gì quá nhiều cũng không tốt, đặc biệt là phụ nữ mang thai nên cẩn thận trong việc ăn uống để không ảnh hưởng đến thai nhi.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, phụ nữ mang thai trong giai đoạn đầu không nên ăn quá nhiều súp lơ. Trong loại rau này có hàm lượng lớn vitamin C tốt cho sức khỏe, nhưng ăn quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ sảy thai.
Người bị bệnh dạ dày nên hạn chế ăn bông cải xanh
Trong bông cải xanh có chứa nhiều chất xơ rất tốt cho sức khỏe. Nhưng chỉ khi bạn ăn súp lơ chín, còn nếu bạn ăn súp lơ sống hoặc nước ép súp lơ thì nó sẽ khiến bụng bạn bị đầy hơi. Điều này không hề tốt đối với người bị bệnh dạ dày.
Người bị bệnh gout tuyệt đối không được ăn bông cải xanh
Bông cải xanh là một thực phẩm tốt cho sức khỏe nhưng với người bị bệnh gout thì hoàn toàn ngược lại.
Trong bông cải xanh có chứa hàm lượng purin khá cao. Đây là tác nhân gây ra các triệu chứng liên quan đến bệnh gout.
Vì vậy, người bị bệnh gout tuyệt đối không được ăn súp lơ nếu không muốn tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.
Những điều cần lưu ý khi dùng bông cải xanh
Khi chế biến, sử dụng bông cải xanh, bạn cần lưu tâm đến 6 điểm dưới đây:
Rửa rau trên vòi nước chảy để rửa trôi bùn đất và các loại sâu nhỏ khu trú bên trong.
Ăn đúng mùa (từ đầu tháng 8 đến cuối tháng 10 hằng năm). Nếu bạn dùng rau trái vụ thì nguy cơ dư thừa hóa chất trong rau sẽ cao hơn hẳn.
Không nên đun nấu quá kỹ vì điều này sẽ làm hao hụt các vi chất có lợi. Đặc biệt, khi nấu trên nền nhiệt cao trong thời gian dài thì các hoạt chất, enzym giúp ngăn ngừa ung thư, chống lão hóa trong súp lơ xanh sẽ mất hết tác dụng.
Khi bị đau dạ dày, bạn không nên ăn nhiều súp lơ xanh, đặc biệt là không nên ăn sống (dễ sinh khó tiêu, đau tức, đầy hơi). Cách ăn hiệu quả nhất là hấp chín nguyên liệu trong thời gian ngắn rồi sử dụng ngay.
Purin có trong loại rau này có thể khiến các triệu chứng của bệnh gout trở nên nặng thêm. Vậy nên nếu muốn, bạn chỉ nên dùng với lượng ít và sử dụng tuần 1 - 2 lần, không nên ăn với tần suất quá dày đặc.
Mua thực phẩm ở nơi uy tín, rõ xuất xứ. Ưu tiên mặt hàng được trồng hữu cơ, mới thu hái, còn tươi ngon và không sâu bệnh để tối ưu hiệu quả nhận về.
