Bệnh u não là tập hợp các tế bào phát triển bất thường trong não hoặc xung quanh não (màng não). U não có thể là khối u ung thư não (u não ác tính) hoặc không phải ung thư (u não lành tính). Nhưng, bất kỳ một khối u nào xuất hiện trong não đều có khả năng đe dọa tới tính mạng. Khi khối u não lành tính hoặc u não ác tính phát triển, nó dẫn tới tăng áp lực nội sọ, có thể dẫn tới tổn thương não và tính mạng bị nguy hiểm.
Theo WebMD, hầu hết các khối u não đều là khối u lành tính, nghĩa là khối u phát triển chậm, có bờ rõ ràng và ít có khả năng xâm lấn các mô xung quanh hoặc các bộ phận khác của cơ thể như khối u não ác tính. Tuy nhiên khối u não lành tính vẫn có thể nghiêm trọng và đe dọa tính mạng tùy thuộc vào vị trí của khối u trong não, kích thước khối u, sự phát triển khối u chèn vào cơ quan nào trong não, có cản trở lưu lượng máu hoặc chuyển động của dịch não tủy trong hệ thần kinh hay không.
Các u não lành tính phổ biến: U màng não, u thần kinh ngoại biên, u tuyến yên, u sọ hầu, u schwannoma, u nang màng nhện, u xơ mạch vòm mũi họng, u màng mạch, u xơ thần kinh,...
Mặt khác, khối u não ác tính là ung thư, tế bào ung thư phát triển nhanh chóng và có thể di căn tới các bộ phận khác của não hoặc hệ thần kinh trung ương, nhanh chóng đe dọa tính mạng người bệnh. Theo Hopkin Medicine, các khối u não ác tính thường gồm: U nguyên sống, Sarcoma sụn, u nguyên bào tủy, u nguyên bào thần kinh khứu giác, u lymphoma, U sarcôm thần kinh đệm, bệnh Sacôm cơ vân,
Đau đầu là triệu chứng phổ biến, có thể bắt gặp ở khoảng 50% số bệnh nhân u não. Người bệnh đau nhiều vào nửa đêm về sáng, đau dai dẳng, lặp lại hằng ngày. Người bệnh thường buồn nôn và nôn vào buổi sáng. Một số trường hợp giảm thị lực với các triệu chứng phù gai thị, nhìn đôi, rung giật nhãn cầu.
Bệnh nhân cũng có triệu chứng mất kiểm soát hành vi, đi lại loạng choạng, hay bị ngã, rối loạn thăng bằng, liệt các dây thần kinh sọ não. Họ cũng xuất hiện biểu hiện cáu gắt, mệt mỏi, căng thẳng, dễ kích động, kém tập trung, ngủ nhiều hoặc luôn ở trạng thái buồn ngủ.
Khoảng 50% người bệnh bị u não ít nhất một lần lên cơn động kinh. Tuy nhiên, đây cũng là triệu chứng của các bệnh lý khác như dị dạng mạch máu não, sau đột quỵ não, sau chấn thương não, viêm nhiễm ký sinh trùng trong não…
Khi có các triệu chứng trên, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để sàng lọc u não. Để xác định bệnh, bác sĩ có thể chỉ định chụp CT sọ não đánh giá và phát hiện các khối bất thường trong não. Trường hợp khác chụp cộng hưởng từ giúp định hướng loại khối u, phương án điều trị.
Khi đánh giá chính xác u não, bệnh nhân được chụp cắt lớp ngực bụng, siêu âm, soi dạ dày đại tràng nếu nghi ngờ các khối u não do di căn từ nơi khác đến. Một số trường hợp cần chụp PET CT để xác định nguồn gốc khối u.
Bệnh u não không thể phòng ngừa triệt để bởi nguyên nhân chính gây ra u não vẫn chưa thể xác định. Bạn chỉ có thể phòng ngừa bệnh u não bằng cách giảm thiểu các nguy cơ tiềm ẩn như:
- Từ bỏ thói quen xấu như uống rượu bia, hút thuốc, thức khuya, sinh hoạt không điều độ.
- Ăn uống lành mạnh: Bổ sung rau củ quả, vitamin C và hạn chế thực phẩm giàu Nitrit như thịt xông khói, đồ hộp, thức ăn nhanh, đồ ăn nướng, chiên rán.
- Tăng cường vận động: Tập thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe tổng quát.
- Tránh xa nguồn phóng xạ: Hạn chế tiếp xúc với những nguồn phóng xạ hoặc đi vào những vùng bị nhiễm xạ.
- Khám sàng lọc nếu gia đình có người mang gene ung thư di truyền như trên.
