Sữa đậu nành là nguồn protein thực vật tuyệt vời, giàu dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe như hỗ trợ tim mạch, cân bằng nội tiết tố. Tuy nhiên, nếu không chú ý đến cách sử dụng, những lợi ích này có thể bị giảm sút, thậm chí gây hại cho hệ tiêu hóa.
Dưới đây là 4 sai lầm phổ biến và quan trọng nhất bạn cần tránh khi uống sữa đậu nành:
Uống sữa đậu nành khi chưa nấu chín kỹ
Đây là sai lầm nguy hiểm nhất vì có thể gây ngộ độc thực phẩm. Sữa đậu nành tự làm tại nhà hoặc chưa qua chế biến kỹ vẫn còn chứa các chất ức chế enzyme trypsin và saponin. Saponin gây kích ứng niêm mạc đường tiêu hóa, dẫn đến buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, và tiêu chảy. Chất ức chế trypsin cản trở quá trình tiêu hóa và hấp thu protein, làm giảm giá trị dinh dưỡng của sữa. Do đó, để đảm bảo an toàn, sữa đậu nành cần được đun sôi hoàn toàn ở nhiệt độ trên 100 độ C và duy trì nhiệt độ đó trong vài phút trước khi sử dụng.
Uống sữa đậu nành khi bụng đói mà không kèm tinh bột
Uống sữa đậu nành lúc bụng rỗng không gây hại trực tiếp, nhưng lại làm giảm đáng kể hiệu quả bồi bổ của nó. Khi đói, cơ thể sẽ ưu tiên sử dụng protein quý giá trong sữa để chuyển hóa thành nhiệt lượng, cung cấp năng lượng tức thời, thay vì dùng để xây dựng tế bào, cơ bắp hoặc phục vụ các chức năng khác. Để protein được hấp thu và phát huy tối đa tác dụng dinh dưỡng, bạn nên uống sữa đậu nành kết hợp với các thực phẩm giàu tinh bột như bánh mì, bánh bao, hoặc ngũ cốc. Tinh bột giúp dịch vị dạ dày tiết ra đều đặn, hỗ trợ tiêu hóa protein hiệu quả hơn.
Kết hợp sữa đậu nành với trứng hoặc đường đỏ
Việc kết hợp sữa đậu nành với trứng hoặc đường đỏ có thể dẫn đến phản ứng hóa học không có lợi. Cụ thể, lòng trắng trứng dễ kết hợp với men trypsin (dù đã được đun nóng một phần) trong sữa đậu nành để tạo ra hợp chất kết tủa khó tiêu, làm giảm khả năng hấp thu protein của cơ thể. Đối với đường đỏ (đường đen), các axit hữu cơ trong đó có thể phản ứng với protein và canxi trong sữa, làm biến tính và giảm giá trị dinh dưỡng của sữa đậu nành. Tốt nhất, bạn nên dùng đường trắng, đường phèn, hoặc các loại đường ăn kiêng khi muốn tăng vị ngọt.
Uống sữa đậu nành quá nhiều cùng một lúc
Dù sữa đậu nành giàu dinh dưỡng, nhưng việc tiêu thụ quá mức (trên 500ml mỗi lần) có thể gây ra nhiều tác dụng phụ. Protein và các chất dinh dưỡng khác khi không được hấp thu hết sẽ gây áp lực lên hệ tiêu hóa, dẫn đến tình trạng đầy bụng, khó tiêu hoặc tiêu chảy. Ngoài ra, việc lạm dụng sữa đậu nành còn có thể gây cản trở hấp thu các khoáng chất vi lượng như kẽm. Vì vậy, người lớn nên giới hạn ở mức dưới 500ml/lần và cần lưu ý không dùng sữa đậu nành để uống thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh, vì có thể làm giảm hiệu quả điều trị.
Những người không nên uống sữa đậu nành
Người bị ung thư vú
Đậu nành có phytoestrogen có thể kích thích estrogen gây ra tương tác và có thể làm các tế bào ung thư phát triển nhanh hơn. Những người có tiền sử ung thư tử cung, buồng trứng, vú không nên sử dụng.
Người đang uống kháng sinh
Thuốc kháng sinh có chứa erythromycin nên nhất định không được uống chung với sữa đậu nành. Nếu kết hợp với nhau sẽ sinh ra phản ứng hóa học gây hại cho sức khỏe. Tốt nhất bạn nên uống sữa đậu nành và thuốc kháng sinh cách nhau ít nhất 1 tiếng.
Người bị loét dạ dày và viêm thận
Đường trong sữa đậu nành có thể khiến những người này bị đầy bụng, ợ hơi và một vài triệu chứng khác. Nhóm người này cần một chế độ ăn protein thấp trong khi sữa đậu nành và các sản phẩm từ đậu lại rất giàu protein. Các chất chuyển hóa của nó có thể làm tăng gánh nặng cho thận.
Người bị sỏi thận
Oxalat có trong sữa đậu nành có thể kết hợp với canxi trong thận và tạo ra sỏi thận. Vậy nên người mắc sỏi thận không nên uống loại sữa này.
