Một trong những tiêu chí quan trọng để lựa chọn kem chống nắng phù hợp với làn da đó là chỉ số SPF và PA. Vậy 2 chỉ số này có ý nghĩa gì và chọn kem chống nắng có chỉ số bao nhiêu là tốt nhất?
Chỉ số SPF và PA trên kem chống nắng là gì?
Để tránh những ảnh hưởng của ánh nắng đối với cơ thể thì cần lựa chọn kem chống nắng cho phù hợp và có khả năng chống lại tia phổ rộng. Để biết khả năng chống lại tia UV của kem chống nắng người ta dựa vào chỉ số SPF và chỉ số PA.
Chỉ số SPF là gì?
Tia UVB được hấp thu bởi lớp thượng bì - lớp trên cùng của da. UVB gây cháy nắng, lão hóa da, tăng nguy cơ ung thư da.
SPF (sun protection factor) là chỉ số đo lường mức độ tia UVB cần thiết đủ để tạo ra vết cháy nắng trên da được bảo vệ (da có thoa kem chống nắng) so với da không được bảo vệ. Chỉ số SPF càng cao thì khả năng chống tia UVB càng mạnh. SPF liên quan đến lượng ánh nắng mà da tiếp xúc. Lượng ánh nắng mà da tiếp xúc sẽ phụ thuộc:
- Thời gian tiếp xúc và cường độ ánh nắng tại thời gian đó
- Type da của mỗi người: người da sáng màu sẽ hấp thụ ánh nắng nhiều hơn người da tối màu
- Lượng kem chống nắng được thoa
- Tần suất thoa lặp lại kem chống nắng
Chỉ số SPF trong kem chống nắng thấp nhất hiện nay là 15 và cao nhất là 100.
Khi đặt trong điều kiện hoàn hảo thì kem chống nắng có chỉ số SPF 15 sẽ lọc được khoảng 93,4% tia UVB, SPF 30 là khoảng 96,7%, SPF 50 là khoảng 98%. Tỷ lệ cho thấy sự khác biệt về khả năng lọc tia không đáng kể giữa các chỉ số SPF 15-50. Và thực tế là kem chống nắng SPF 30 thoa đúng cách sẽ bảo vệ tốt hơn kem chống nắng SPF 50 thoa quá mỏng hoặc không đủ thường xuyên.
Chỉ số PA là gì?
Tia UVA có khả năng xuyên sâu hơn UVB và đi đến lớp bì của da (lớp giữa). UVA không gây bỏng nắng, nhưng làm tăng sắc tố, sạm da, phá hủy collagen, gây lão hóa da, tạo ra nếp nhăn, ung thư da.
PA (protection grade of UVA) là chỉ số đo lường khả năng lọc tia UVA của kem chống nắng do Hiệp Hội Mỹ Phẩm Nhật Bản công bố. Chỉ số PA thường gặp trong các mỹ phẩm ở thị trường Châu Á. PA dao động từ 1 đến 4 + (+, ++, +++ hoặc ++++), PA càng cao thì khả năng bảo vệ khỏi tia UVA càng mạnh.
Ở Châu Âu, chúng ta sẽ nhìn thấy chỉ số có ý nghĩa tương đương là PPD (persistent pigment darkening), chỉ số này dao động từ 2-50.
Thông thường trên bao bì kem chống nắng chỉ số PA được thể hiện bằng các dấu “+” và được hiểu như sau:
- PA+ : có khả năng chống tia UVA ở mức rất thấp
- PA++ : có khả năng chống tia UVA thấp
- PA+++ : có khả năng chống tia UVA trung bình
- PA++++ : có khả năng chống tia UVA cao
Nên chọn kem chống nắng có chỉ số SPF và PA bao nhiêu là tốt nhất?
Khi lựa chọn kem chống nắng, nên ưu tiên loại có chỉ số SPF vừa phải, khoảng từ 15 đến 30. Sau đó, có thể thoa lại khi cần thiết để tránh hấp thụ quá nhiều hóa chất vào cơ thể. Cần lưu ý rằng chỉ số SPF (Sun Protection Factor) chỉ đo khả năng chống tia UVB – nguyên nhân chính gây cháy nắng.
Tuy nhiên, bên cạnh UVB, tia UVA cũng rất nguy hiểm vì chúng gây lão hóa da, hình thành nếp nhăn và có thể dẫn đến ung thư da. Do đó, người dùng cần chú ý đến chỉ số PA (Protection Grade of UVA), thể hiện bằng các dấu cộng như PA+, PA++, PA+++, càng nhiều dấu cộng thì khả năng chống tia UVA càng cao.
Các loại kem chống nắng ghi rõ cả chỉ số SPF và PA được gọi là kem chống nắng phổ rộng (broad-spectrum), tức là có khả năng bảo vệ da khỏi cả tia UVA và UVB. Tuy nhiên, loại kem này thường đắt tiền hơn và có thể kém an toàn hơn do chứa nhiều thành phần hóa học hơn các loại thông thường.
Loại kem chống nắng được đánh giá an toàn nhất hiện nay là kem chống nắng vật lý. Loại kem này chứa các khoáng chất như titanium dioxide (TiO₂) và zinc oxide (ZnO), tạo một lớp màng bảo vệ vật lý trên bề mặt da, giúp phản xạ lại các tia UV mà không thẩm thấu vào da. Ngoài khả năng ngăn chặn cả tia UVA, UVB và UVC, kem chống nắng vật lý còn có tác dụng kháng khuẩn và không chứa các hóa chất độc hại.
Tuy nhiên, nhược điểm của kem chống nắng vật lý truyền thống là tạo ra một lớp bột trắng thô, dễ bong tróc, gây mất thẩm mỹ. Hiện nay, đã có loại kem chống nắng vật lý sử dụng công nghệ nano, giúp khắc phục nhược điểm này. Kem nano không chỉ có khả năng chống nắng hiệu quả mà còn tạo hiệu ứng trang điểm, làm da sáng mịn, đều màu hơn. Dù vậy, sản phẩm này vẫn chưa phổ biến rộng rãi trên thị trường.
Song, đặc biệt, không nên dùng kem chống nắng thông thường cho trẻ em. Trẻ nhỏ chỉ nên sử dụng kem chống nắng vật lý vì độ an toàn cao và không gây kích ứng da.
Khi dùng kem chống nắng, vẫn có thể dành ít thời gian để da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Thường 10-15 phút mỗi ngày (hoặc tùy theo tình hình địa phương và loại da) là đủ để cơ thể tổng hợp vitamin D từ ánh nắng mặt trời. Khi đi du lịch, tránh tắm nắng khi ngoài trời đã nắng gắt. Không nên sử dụng đèn mặt trời, giường nằm tắm nắng hoặc các dịch vụ làm cho da rám nắng bằng cách sử dụng ánh sáng cường độ cao. Sử dụng kem chống nắng đều đặn mỗi khi ra ngoài, ngay cả khi trời nhiều mây.